Actueel

Help, mijn klant is failliet! Wat nu?

Elke ondernemer zal vroeg of laat te maken krijgen met een klant die niet betaalt. Soms komt dit door een geschil en soms wil de klant wel betalen, maar heeft hij gewoonweg het geld niet: De klant is failliet! En de rechtbank heeft een curator aangesteld. Wat te doen? Hierna worden enkele do’s en don’ts besproken voor de ondernemer die te maken heeft met een klant die failliet is.

Do’s

  • Eigendommen terugvragen

De curator is vanaf de uitspraak van het faillissement het eerste aanspreekpunt voor alle betrokkenen. Uw klant is failliet en heeft nog niet al uw facturen betaald.  U dient zich dus tot de curator te richten. Mogelijk kunt u de door u geleverde producten terugvragen.

Recht van Reclame

Stel bijvoorbeeld dat u handelswaar hebt geleverd aan de klant. Deze is nog niet betaald en u denkt dat deze nog bij de klant ligt. U kunt dan mogelijk de handelswaar terugvorderen. Dit wordt het “recht van reclame” genoemd. Er gelden wel bepaalde voorwaarden. Zo is bijvoorbeeld de periode waarbinnen dit kan kort. Als de koopprijs meer dan zes weken opeisbaar is en de handelswaar al meer dan zestig dagen bij de klant ligt, bent u al te laat. Bovendien moet de curator een redelijke termijn krijgen waarbinnen hij alsnog tot betaling (of het stellen van zekerheid) over kan gaan. In dat laatste geval krijgt u uw handelswaar niet terug, maar wel betaald.

Eigendomsvoorbehoud

Kunt u geen gebruik maken van het recht van reclame, dan is het interessant om de overeenkomst er nog eens op na te slaan. Wellicht hebt u in de overeenkomst of in de toepasselijke algemene voorwaarden een “eigendomsvoorbehoud” gemaakt. Dat betekent dat de klant pas eigenaar wordt van de geleverde waar, op het moment dat hij deze daadwerkelijk betaalt. Soms is de afspraak zelfs dat de klant ook al uw andere vorderingen betaald moet hebben, voordat hij eigenaar wordt. De handelswaar is tot die tijd nog altijd uw eigendom en deze kunt u terugvorderen bij de curator.

Een beroep op het recht van reclame en / of eigendomsvoorbehoud heeft uiteraard enkel zin als u de handelswaar daadwerkelijk terug wilt nemen. De curator zal dan van u verlangen dat u uw facturen (gedeeltelijk) crediteert.

  • Nakoming vragen

Het kan natuurlijk ook zijn dat u (enkel) diensten hebt verricht voor de failliete klant. Dan zijn het reclamerecht en het eigendomsvoorbehoud niet aan de orde. Als het een overeenkomst betreft die door beide partijen nog niet geheel is nagekomen, loont het de moeite om de curator een redelijke termijn te stellen, waarbinnen hij zich dient uit te laten of hij de overeenkomst ‘gestand’ wenst te doen. De curator kan er namelijk belang bij hebben dat de overeenkomst wordt voortgezet, bijvoorbeeld in geval van een abonnement op de alarmcentrale. Wenst hij de overeenkomst gestand te doen, dan moet de curator zekerheid stellen. Ondanks het faillissement is er dan alsnog zicht op betaling!

De hiervoor vermelde rechten zijn slechts enkele voorbeelden van rechten welke u mogelijk kunt benutten. Het gaat te ver om alle mogelijkheden hier te bespreken.  Zorgt u er in elk geval voor dat u niet te lang wacht met het kenbaar maken van uw rechten aan de curator. U kunt er niet vanuit gaan dat de curator met uw aanspraken bekend is. Dit geldt ook voor eigendomsaanspraken. Wacht u te lang, dan loopt u het risico dat de handelswaar al is doorverkocht door de curator.

  • Schuldopgave / Vordering indienen 

De curator brengt in kaart wie de schuldeisers zijn. Daarbij is hij afhankelijk van de administratie van de failliete klant en de informatie die de failliete klant daarnaast verstrekt. De hem bekende schuldeisers zal de curator vervolgens berichten over het faillissement. Daarbij zal hij vragen eventuele vorderingen op de klant, dus de schuld die de klant bij u heeft, bij hem ter verificatie in te dienen. Is de administratie niet op orde of niet helemaal up-to-date, dan kan het zijn dat de curator niet weet dat de failliete klant een schuld bij u heeft. U ontvangt dan geen bericht. U hoeft echter niet te wachten op een brief / uitnodiging van de curator om de vordering in te dienen. Dat kan op eigen initiatief.

Wijze van indienen

Sommige curatoren hebben op hun website een module om de vordering online in te dienen. Daaruit volgt dan welke informatie de curator van u nodig heeft. Is deze mogelijkheid er niet, dan kunt u uw vordering gewoon schriftelijk of per e-mail indienen. Denkt u er bij het indienen van de vordering aan, dat u de vordering op de juiste wijze begroot. Eventuele rente kan berekend worden tot aan de faillissementsdatum. Daarnaast dient u bewijsstukken van de vordering mee te sturen, zoals de overeenkomst en de facturen die nog niet zijn betaald.

  • Benoemen specifieke rechten

Als u zich wilt beroepen op specifieke rechten, zoals het recht van reclame, en u hebt dit nog niet eerder kenbaar gemaakt aan de curator, meldt dit dan bij het indienen van de vordering.

Ook als u een zogenaamde ‘preferente’ vordering hebt, dient u dit bij het indienen van de vordering te melden. ‘Preferentie’ betekent dat u op grond van bijzondere rechten voorrang hebt op de opbrengst van alle goederen of op bepaalde goederen van de failliet. U dient dus ook te vermelden wat de grondslag van de preferentie is. Een veel voorkomende vorm van preferentie is de bevoorrechte vordering met betrekking tot de kosten van de aanvraag van het faillissement (in het geval u zélf het faillissement hebt aangevraagd van de klant). Ook sommige vorderingen van werknemers zijn preferent. Preferente schuldeisers hebben een grotere kans om (gedeeltelijk) betaald te krijgen dan concurrente schuldeisers. De meeste vorderingen zijn echter concurrent. Twijfelt u, dan doet u er goed aan juridisch advies in te winnen.

Sommige schuldeisers hebben overigens nog weer een andere positie. Bijvoorbeeld omdat ze pandhouder zijn of een retentierecht uitoefenen. Dit wordt hier nu niet verder besproken, maar dit kan gevolgen hebben voor de wijze waarop de vordering ingediend moet worden.

Dient u geen vordering in, dan loopt u het risico dat u een uitkering in het faillissement misloopt in het geval er voldoende middelen blijken te zijn voor een uitkering. Ook zal de curator u dan niet berichten over de wijze waarop het faillissement afgewikkeld is of wordt. De curator zal (en mag) niet zonder dat u daarom vraagt uw vordering noteren. U bent dus altijd gehouden zelf actie te ondernemen.

  • BTW terugvragen

Uw factuur is niet betaald en de kans is groot dat deze vanwege het faillissement ook niet meer betaald zal worden. Dat is des te meer vervelend, omdat u de in rekening gebrachte BTW wel al afgedragen hebt aan de fiscus. Onder omstandigheden mag u deze BTW terugvragen. De belastingdienst heeft op haar website uitgelegd hoe dit in zijn werk gaat. Het is zeker de moeite waard om die informatie door te nemen en zo mogelijk actie te ondernemen.

Don’ts

  • Incassomaatregelen nemen

Als uw klant eenmaal failliet is, heeft het weinig zin om een incassomaatschappij of een deurwaarder in te schakelen voor het incasseren van de vordering. Dit kost alleen maar geld, terwijl de gemaakte kosten niet verhaalbaar zijn. De geëigende weg is dat u de vordering ter verificatie indient (of laat indienen) bij de curator, zoals hiervoor omschreven.

Loopt er al een incassoprocedure bij de rechter, omdat uw klant uw facturen niet heeft betaald, dan wordt de procedure gedurende het faillissement geschorst. Ook in dit geval wordt u geacht uw vordering bij de curator ter verificatie in te dienen. Is er voldoende geld in het faillissement om een uitkering te doen aan uw schuldeisers, maar wordt uw vordering betwist, dan zal er uiteindelijk verder geprocedeerd worden.

  • Vordering opkloppen

Maak uw vordering niet mooier dan deze is. Kortom, zorg voor een reële begroting. Vordert u allerhande kosten waarop u geen recht hebt, dan zorgt dat voor veel extra werk voor de curator, die de vorderingen controleert (verifieert) als er een uitkering mogelijk is. Dat kost geld en omdat de curator betaald wordt, voordat de schuldeisers aan de beurt zijn, gaat dit ten koste van de uitkering aan de schuldeisers.

Iets soortgelijks geldt voor het claimen van rechten, waarvan u eigenlijk geen gebruik kunt of wenst te maken. Sommige bedrijven maken bijvoorbeeld standaard aanspraak op het recht van reclame en / of eigendomsvoorbehoud, ook als er alleen maar diensten zijn verricht. De curator moet dit echter uitzoeken en besteedt daar dan nodeloos tijd aan. Bovendien loopt u het risico dat de curator uw vordering geheel of ten dele betwist. Is er een uitkering mogelijk in het faillissement, dan zult u eerst over het betwiste gedeelte moeten procederen. Dat kost alle partijen tijd en geld.

  • Betalen voor informatie over het faillissement

Er zijn bedrijven die via hun websites tegen betaling informatie verstrekken over faillissementen. Dat kan voor sommige branches interessant zijn, maar als u slechts geïnteresseerd bent in het volgen van een faillissement van een enkele klant, dan is het zonde om hier geld aan te besteden. In het Centraal Insolventie Register (CIR) is namelijk gratis veel informatie terug te vinden over een faillissement, zoals de contactgegevens van de betrokken curator, gegevens over de rechtbank en belangrijke data.

Eens in de drie maanden brengt de curator verslag uit over de stand van zaken. De faillissementsverslagen van de faillissementen van rechtspersonen, zoals een BV, zijn ook terug te vinden in het CIR. Daarnaast plaatsen veel curatoren de verslagen op hun website. Dit geldt overigens vanwege privacyoverwegingen niet voor de verslagen in de faillissementen van natuurlijke personen / eenmanszaken. Als u een vordering ter verificatie hebt ingediend, is de curator over het algemeen wel bereid op verzoek het verslag te verstrekken. Hiertoe is hij echter niet verplicht. Verstrekt de curator de verslagen van natuurlijke personen niet, dan kunt u deze inzien op de rechtbank of een verslag opvragen bij de griffier van de rechtbank. Voor dat laatste bent u mogelijk wel een vergoeding verschuldigd.

Voormelde informatie is bedoeld om u op weg te helpen in het geval uw klant failleert. Het faillissementsrecht is echter complex en het kan zijn dat u behoefte hebt aan aanvullende informatie of begeleiding. De advocaten van Beks & Beks staan u in dat geval graag te woord.

 

Auteur: Leonieke Kuiper